وقتی كه ما كلمه بیوتكنولوژی را می شنویم و یا می خوانیم، كلمه انقلاب علمی در ذهن ما نقش می بندد. تركیب این كلمات در بسیاری از جهات مناسب است زیرا كه با توسعه و پیشرفت بیوتكنولوژی انقلاب بزرگی در زندگی ما و همچنین ارتباط ما با محیط زیست طبیعی اطراف به وجود می آید. بیوتكنولوژی دانش طلایی قرن حاضر یكی از كلیدی ترین فناوری های امروز بشریت است، كه كمتر از بیست سال چنان تحول شگرفی در كلیه عرصه های زندگی انسان ایجاد كرده و همگان زبان به تحسین آن گشوده اند. این علم می رود تا در مدت كوتاهی نحوه زیست را دگرگون نماید.

تحولی كه حتی مخالفان نیز نتوانسته اند آن را انكار و همه ابعاد آن را نفی كنند. قطعاً بیوتكنولوژی در سال های آتی نقش حیاتی تری در امنیت غذایی، دارویی، نظامی جهان ایفا خواهد كرد. آینده از آن كشورهایی خواهد بود كه در این زمینه توانایی های علمی و عملی خود را گسترش دهند. هم اكنون شكارچیان طلا و منابع طبیعی جای خود را به شكارچیان ژن داده اند كه در زمانی نه چندان طولانی با استفاده از محصولات و امتیازات حاصل از سود سرشاری را برای آنها به همراه خواهد داشت. مرحوم پروفسور عبدالسلام می گوید بیوتكنولوژی علمی با ارزش و حیاتی در جهان فعالی است كه در گسترش و پیشرفت كشورها نقش اساسی دارد و چنان چه كشورهای جهان سوم از این قافله بیفتند ضررهای جبران ناپذیری متحمل خواهند شد.

بیوتكنولوژی یكی از علومی است كه در دو دهه اخیر پیشرفت چشمگیری را داشته است كه هر كشوری با توجه به سرمایه گذاری كه بر روی منابع انسانی و مالی انجام داده است از مزایای این علم استفاده كرده است.

كشورهای پیشرفته مانند آمریكا، كانادا، ژاپن، كشورهای اتحادیه اروپایی و كره از آن دسته از كشورهایی هستند كه هزینه زیادی را در زمینه تحقیقات بیوتكنولوژی صرف كرده اند و از این راه نیز سود سرشاری را به دست آورده اند. ابعاد اقتصادی بیوتكنولوژی در حوزه كشاورزی بسیار چشمگیر بوده است. بسیاری از صاحب نظران معتقدند سده بیست ویكم، قرن حاكمیت و شكوفایی فناوری زیستی است و این فناوری را عامل دومین انقلاب سبز به آینده به حساب می آورند. به مدد این فناوری نوین، پتانسیل قابل توجهی در علوم زیست شناسی پایه، صنایع كشاورزی، پزشكی و داروسازی، فرآورده های غذایی و صنایع شیمیایی پدید آمده است. مطابق مطالعه ای كه در سال ۱۹۸۵ صورت گرفت، تاثیر بیوتكنولوژی كشاورزی در كشورهای در حال توسعه، در سال ۲۰۰۸ احساس خواهد شد. طبق گزارش سازمان همكاری و توسعه اقتصادی در دهه ،۱۹۸۰ میزان اكتشافات در مورد بیوتكنولوژی موادغذایی و كشاورزی، سریع تر از آن بود كه تصور می رفت. بازار جهانی بیوتكنولوژی كشاورزی در سال ۱۹۹۷ حدود ۷۰۰ میلیون دلار بود و در سال ۲۰۰۵ حدود ۶ میلیارد دلار پیش بینی شده است. بر همین اساس مقدار زمین های تحت كشت گیاهان تراریخت سال به سال افزایش چشمگیری یافته است.

امروزه دولت ها و صنایع به این نتیجه رسیده اند كه باید مردم را بیشتر با بیوتكنولوژی كشاورزی آشنا كنند و برای این كار، همكاری متخصصان و علاقه مندی غیر متخصصان و اعتماد مردم را لازم می دانند.

بیوتكنولوژی به ویژه با استفاده از روش های DNA نوتركیب، نقش مهمی در تولید داروها و واكسن ها ایفا كرده است. فروش جهانی پروتئین های دارویی نوتركیب در سال ۱۹۹۵ بالغ بر ۱۰ میلیارد دلار بوده است و انتظار می رود كه این رقم در سال ۲۰۰۵ به ۱۶ میلیارد دلار برسد. در حال حاضر حدود ۲۰ پروتئین دارویی نوتركیب در بازار وجود دارد كه ۶۰ درصد فروش آنها مربوط به پروتئین دارویی از جمله واكسن هپاتیت B، هورمون رشد انسانی و انسولین می شود.

در حدود ۳۰۰ داروی نوتركیب برای درمان بیماری های مختلف به ویژه سرطان، ایدز، ناراحتی های دستگاه عصبی، در مراحل مختلف آزمایش های بالینی قرار دارند. رقم برآورد شده برای این فرآورده ها ۳۰۵۰ میلیارد دلار تخمین زده می شود ولی مسلماً از این میان تعداد اندكی به مراحل تجاری شدن خواهند رسید. در كشورهای جهان سوم كوبا از جمله كشورهایی است كه در زمینه بیوتكنولوژی پیشرفت خوب و چشمگیری را داشته است و با سرمایه گذاری مناسب امروزه فرآورده های زیادی را تولید می كند كه درآمد ارزش نسبتاً خوبی را برای كوبا در بردارد. از تولیدات مهم بیوتكنولوژی این كشور می توان به واكسن هپاتیت B، واكسن مننژیت، كیت های آزمایشگاهی تشخیص طبی و جانوران تراریخت را نام برد. در ایران هم چند سال اخیر تلاش هایی برای توسعه و پیشرفت در این علم انجام شده است. همچنین سرمایه گذاری های مختلف برای ایجاد یك بستر مناسب برای پیشرفت در این تكنولوژی انجام شده است كه از آن جمله می توان به ایجاد مراكز تحقیقاتی در زمینه بیوتكنولوژی كشاورزی، پزشكی، صنعتی و همچنین راه اندازی رشته های دانشگاهی مرتبط با این علم در دانشگاه ها بزرگ در سطح كارشناسی ارشد و دكترا اشاره كرد. محققان بیوتكنولوژی كشاورزی موفق شده اند كه برنج دست كاری شده ژنتیكی تولید نمایند كه به آفت كرم ساقه خوار برنج مقاوم است و همچنین در زمینه ساخت دارو محققان داخلی توانسته اند هورمون رشد انسانی را در مقادیر تجاری تولید نمایند. اما باید به این نكته اشاره كرد كه فاصله ما در این علم با كشورهای پیشرفته زیاد است و اگر برنامه ریزی درستی در این باره صورت نگیرد این فاصله روز به روز زیادتر خواهد شد.